14 februari is het Valentijnsdag. Een commerciële feestdag, zoals ik ook weleens denk. Fijn om op de dag zelf blijk van waardering te uiten aan of te ontvangen van je partner, maar zou dit niet elke dag moeten? Dat is stof voor later, misschien voor een ander artikel. In dit blog wil Valentijnsdag vanuit een andere invalshoek benaderen, namelijk vanuit liefdesverdriet. Een proces dat ik meerdere keren heb doorlopen en hoort bij een mensenleven.
Liefdesverdriet is een proces dat lijkt op rouw. Iemand was onderdeel van jouw leven en had daarin een vaste plek gekregen. Je wist wat je aan diegene had. Samen deelden jullie unieke ervaringen, misschien wel een huis, vrienden, familie, gewoontes en avonturen. Veel mensen denken dat je bij liefdesverdriet vooral de ander mist. Je mist het tijd samen doorbrengen, de gezelligheid, routines, bepaalde karaktereigenschappen van de ander, gesprekken voeren, toekomstplannen maken, gezamenlijke ervaringen, gedeelde hobby’s, inside jokes, comfort, het zorgen voor elkaar en elkaar helpen.

Verdriet om de ander en jezelf
Als je relatie eindigt, dan laat dat een leegte achter. Dit voelt als een gemis. Misschien moet je verhuizen en afscheid nemen van alle dingen die jullie samen hebben opgebouwd. Wat daarbovenop komt, is dat je delen van jezelf kan gaan missen.
Sommige mensen weten niet meer wie ze zelf zijn na een relatie. Ze waren zo op elkaar ingespeeld en hebben hun leven zo op elkaar ingesteld dat ze zonder de ander niet goed weten wat ze te doen staat.
Hoe ik dat zie, is dat de ander delen in jouzelf aanwakkerde, die eerder niet tot uiting kwamen. Niet tijdens een vrijgezelle periode of in eerdere relaties. Die delen in jou zijn daarom ondergestimuleerd en kwamen naar boven in relatie tot de ander: het gevoel dat je bij diegene had, wat je belangrijk vindt en de doelen die je in dit leven hebt. Diegene raakte jou op bepaald vlakken. Het zijn allemaal dingen die je kunt gaan missen als je als twee geliefden uit elkaar gaat. Wat eerst belangrijk voor je was, lijkt zonder de ander ineens minder belangrijk te zijn.
Als je iemand tegenkomt met wie je een romantische relatie opbouwt, dan is het mooi dat er delen in je worden aangeraakt die misschien daarvoor niet werden gestimuleerd of zijn ontwikkeld. Maar als die persoon vervolgens weer uit je leven gaat, hoe pijnlijk, naar of terecht het ook is, dan draag je altijd een stuk van diegene mee. Die persoon heeft jou doen laten inzien dat je bepaalde thema’s, normen en waarden belangrijk vindt, dat je bepaalde kwaliteiten bezit en bepaalde geneugten nastreeft in dit leven. Deze stukken zitten in jou en zijn tot uiting gekomen in relatie met een ander. De ander was jouw spiegel.
Jezelf liefde geven
Het goede nieuws is dat je de ander niet nodig hebt om deze stukken te laten manifesteren. Je hoeft niet meteen een nieuwe relatie te zoeken om jezelf weer ‘heel’ te maken of bevestiging te krijgen van hoe goed je het allemaal doet. Je kan die bevestiging aan jezelf geven. Een beëindigde relatie ook weer een mooi moment om je leven in te richten zoals jij dat wilt.
Het werkt om op te schrijven wat je mist aan je relatie met de ander. Wat deed de ander waar jij meer of juist minder van zou willen? Wat voor gevoel kreeg je daarbij? En tot slot, wat zou je jezelf kunnen geven om dat (plezierige) gevoel weer terug te krijgen? Deed de ander altijd de financiën, dan kan je jezelf een cursus boekhouden geven, een boekhouder betalen of een financiële hulpvraag bij je vrienden uitzetten. Luisterde de ander altijd zo aandachtig naar jouw problemen? Geef jezelf onverdeelde aandacht door een dagboek bij te houden en zie hoe veel hersenspinsels zich ‘zomaar’ oplossen. Of zoek hulp bij een coach. Mis je fysieke intimiteit? Raak jezelf aan, boek een massage of leer hoe je erotiek kan toepassen zonder partner.
Dit neemt niet weg dat je de ander niet hoeft te missen. Missen mag altijd. Maar leren om jezelf te geven wat je eerder alleen in een relatie kreeg, zorgt ervoor dat je je bewust maakt van wat jij belangrijk vindt. Deze informatie zul je voor altijd bij je dragen en maakt je een rijker persoon, ook al voelt dat in het begin niet zo. Na een break-up heb je meer kennis, diepgang, ontwikkeling en meer ervaring. Je neemt dit mee in alle relaties die nog gaan komen. Hoe mooi is dat!
Liefdes-emoties

Als jij nu door een proces van liefdesverdriet heen gaat, wil ik je veel sterkte wensen. Het is een niet makkelijk non-lineair proces. Ik heb het meerdere keren meegemaakt en ben er momenteel ook weer even door in beslag genomen. Er worden zoveel verschillende emoties aangeraakt, maar het komt in essentie neer op de 4 basisemoties:
- Verdriet (of bedroefdheid) om het gemis van de ander en delen van jezelf, en omdat jullie tijd samen voorbij is
- Boosheid (of irritatie, woede) om wat de ander jou wel of niet heeft aangedaan tijdens de relatie of hoe die persoon jou liet voelen
- Bang (of angstig, onzeker) voor wat het leven zonder die persoon jou gaat bieden, hoe je leven eruit komt te zien
- Blijheid (of dankbaar, liefdevol) omdat de tijd die jullie samen hebben doorgebracht, zo verrijkend was en je misschien ook een tikkie opluchting voelt dat er nu een nieuwe fase in je leven start.
Het besef dat liefdesverdriet al die vier emoties aanraakt, en niet alleen verdriet, stemt ook een soort kalmte, berusting en hoop. Je weet dat deze onderdeel zijn van het hele proces, ze wisselen elkaar af en voelen soms intenser dan andere keren, maar je kunt er met zekerheid van zeggen dat je ze te boven komt.
Samenvattend: eer je relatie(s), adopteer de mooie dingen die ex-partners je hebben meegegeven en laat los wat jou niet langer dient. Voel, rouw, leer, vraag hulp, start nieuwe routines, zorg goed voor jezelf, kortom: doe wat je moet doen om er weer bovenop te komen. Succes!
Heb jij weleens liefdesverdriet gehad? Welke dingen uit vorige relaties pas jij nog steeds toe in je huidige leven?